امنیت در محیط های VMware

با رشد روزافزون استفاده از فناوری مجازی‌سازی در مراکز داده، حفظ امنیت در زیرساخت‌های مجازی‌سازی‌شده به یکی از دغدغه‌های اساسی سازمان‌ها تبدیل شده است. اگرچه مجازی‌سازی مزایایی همچون کاهش هزینه‌ها، افزایش بهره‌وری و انعطاف‌پذیری بالاتر را فراهم می‌کند، اما در مقابل، دامنه تهدیدات را نیز گسترش می‌دهد و چالش‌های امنیتی خاصی را ایجاد می‌کند که با مدل‌های سنتی تفاوت دارند.

امنیت در محیط VMware صرفاً به نصب یک آنتی‌ویروس یا به‌روزرسانی سیستم‌ها محدود نمی‌شود. در چنین زیرساختی، لازم است رویکردی چندلایه، هوشمند و منسجم در پیش گرفته شود. بهره‌گیری از قابلیت‌های امنیتی داخلی پلتفرم VMware، مانند Lockdown Mode، رمزنگاری، و ابزارهای پیشرفته NSX، در کنار پیاده‌سازی سیاست‌های مدیریتی و نظارتی مناسب، می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی از بروز تهدیدات جلوگیری کند.

همچنین آموزش مستمر تیم‌های فنی و افزایش سطح آگاهی کارکنان، نقش مؤثری در کاهش خطاهای انسانی و آسیب‌پذیری‌های مدیریتی خواهد داشت.

در این مقاله، مجموعه‌ای از تهدیدات رایج و راهکارهای عملی برای تأمین امنیت ماشین‌های مجازی، هاست‌های ESXi، شبکه‌های مجازی و زیرساخت مدیریتی مبتنی بر vCenter بررسی شده‌اند.

تهدیدات رایج علیه امنیت در محیط های VMware

محیط‌های مجازی همانند زیرساخت‌های فیزیکی، در معرض انواع تهدیدات امنیتی قرار دارند. برخی از مهم‌ترین تهدیدات عبارت‌اند از:

• دسترسی غیرمجاز به ماشین‌های مجازی: در صورت عدم کنترل مناسب دسترسی‌ها، مهاجمان می‌توانند به منابع حیاتی دست یابند.

• سوءاستفاده از آسیب‌پذیری‌های نرم‌افزاری: نسخه‌های قدیمی ESXi یا vCenter ممکن است شامل باگ‌های امنیتی باشند که در صورت عدم به‌روزرسانی، مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند.

• حملات مبتنی بر شبکه‌های مجازی: جعل MAC یا ARP در محیط‌های vSwitch و Distributed Switch می‌تواند منجر به شنود اطلاعات یا تغییر مسیر ترافیک شود.

• فرار از ماشین مجازی (VM Escape): حمله‌ای پیچیده که از یک VM برای نفوذ به هاست ESXi یا سایر ماشین‌های مجازی استفاده می‌شود.

• عدم رعایت اصل حداقل دسترسی (Least Privilege): اعطای دسترسی کامل به کاربران مختلف در vCenter یکی از اشتباهات رایج مدیریتی است.

راهکارهای کلیدی برای تأمین امنیت در VMware

۱. به‌روزرسانی مستمر و مدیریت پچ‌ها
همواره از نسخه‌های پایدار و به‌روز ESXi و vCenter استفاده شود. پچ‌های امنیتی منتشرشده از سوی VMware باید در اسرع وقت نصب شوند. همچنین، مانیتورینگ منظم بولتن‌های امنیتی (VMSA) ضروری است.

۲. اعمال اصل Least Privilege و کنترل مبتنی بر نقش (RBAC)
تعریف دقیق نقش‌ها و سطوح دسترسی در vCenter و جلوگیری از اعطای دسترسی Administrator به کاربران عمومی اهمیت زیادی دارد. اتصال vCenter به Active Directory نیز امکان کنترل متمرکز کاربران را فراهم می‌کند.

۳. ایزوله‌سازی شبکه‌های مجازی
با پیاده‌سازی VLAN، تفکیک ترافیک مدیریت، VM و ذخیره‌سازی امکان‌پذیر می‌شود. همچنین، استفاده از vSphere Distributed Switch، فعال‌سازی Port Security و جلوگیری از جعل MAC باید مدنظر قرار گیرد.

۴. فعال‌سازی Lockdown Mode در ESXi
برای افزایش امنیت هاست، باید دسترسی مستقیم به آن محدود شود. در حالت Strict حتی کنسول لوکال نیز غیرفعال خواهد شد و مدیریت فقط از طریق vCenter انجام می‌گیرد.

۵. پیکربندی فایروال داخلی ESXi
تنظیم دقیق فایروال برای محدودسازی دسترسی به سرویس‌ها و بستن پورت‌های غیرضروری مانند SSH یا FTP، یکی از اقدامات مهم برای جلوگیری از نفوذ است.

۶. رمزنگاری داده‌ها در سطح ماشین‌های مجازی و ذخیره‌سازی
استفاده از VM Encryption برای دیسک‌های مجازی و vSAN Encryption برای محیط‌های HCI، امنیت داده‌ها را تضمین می‌کند. همچنین انتقال امن ماشین‌ها با استفاده از Secure vMotion پیشنهاد می‌شود.

توصیه‌های امنیتی برای ماشین‌های مجازی (VM)

• نصب آنتی‌ویروس و راهکارهای امنیتی داخل VM برای شناسایی تهدیدات در سطح اپلیکیشن ضروری است.

• تنظیمات امنیتی VMware Tools مانند محدودسازی قابلیت‌های Copy/Paste یا دسترسی به دستگاه‌های جانبی باید به‌دقت انجام شود.

• جلوگیری از سوءاستفاده از Snapshotها با اعمال محدودیت در ایجاد و بازگردانی آن‌ها و حذف Snapshotهای قدیمی توصیه می‌شود.

• استفاده از ابزارهای مانیتورینگ مانند vRealize Log Insight یا SIEM برای تحلیل رفتارها و رویدادهای مشکوک در سطح vCenter، ESXi و VMها باید به‌صورت دائمی انجام گیرد.

راهکارهای پیشرفته امنیتی

• NSX و میکرو سگمنتیشن: استفاده از میکرو سگمنتیشن با NSX باعث محدودسازی دامنه حملات در لایه‌های مختلف شبکه می‌شود.

• فعال‌سازی Secure Boot و استفاده از TPM: UEFI Secure Boot مانع بوت شدن ماشین‌های دست‌کاری‌شده می‌شود و TPM صحت فایل‌های بوت و تنظیمات حیاتی را تضمین می‌کند.

• استفاده از VMware Carbon Black Cloud: این پلتفرم با تحلیل رفتار کاربران، فایل‌ها و ماشین‌ها در لحظه، امکان شناسایی تهدیدات پیچیده و واکنش سریع را فراهم می‌کند.